Sremska Mitrovica – Na Trgu Ćire Milekića u Sremskoj Mitrovici, u srcu ovog istorijskog grada, nalazi se jedno od najlepših građevinskih ostvarenja 18. veka – Parohijski dom, koji je danas i jedan od simboličnih spomenika bogate prošlosti. Na spomen-ploči pročelja ove velelepne zgrade jasno je uklesano da je legat porodice Bajić, čije ime je duboko ukorenjeno u tradiciji i trgovinskoj istoriji Mitrovice i šire.
Porodica Bajić, poreklom iz Blaca u Makedoniji, naselila se u Sremskoj Mitrovici još 1761. godine. Ubrzo je postala prepoznatljiva kao trgovačka porodica, koja je svojim poslovnim carstvom obuhvatila brojne regione, od Zemuna do Beča, pa i šire. Po predanju, u Mitrovicu su došla tri brata Bajića, među kojima se izdvaja Janko, Teodor i Luka, dok je Duča Bajić, takođe značajan član porodice, uklesan na nadgrobnoj ploči u crkvi Svetog Stefana.
Oni su se bavili trgovinom svinja, žitarica, a sol, koja je bila unosan biznis, bila je ključna za njihovu trgovinsku imperiju. Njihov uspeh nije bio samo u materijalnom smislu – bili su cenjeni i poštovani, kako među običnim ljudima, tako i kod cara Marije Terezije, koja im je 1792. godine dodelila plemićku titulu, zahvaljujući njihovoj pomoći u Austro-turskom ratu.
Zahvaljujući trudu i žrtvama kroz generacije, Bajići su bili donatori i poklonici crkava, a jedan od najistaknutijih članova bio je Teodor Bajić, donator Sabornog hrama Svetog Stefana, koji je, uz svoju porodicu, ostavio značajnu imovinu i imanje za crkvene svrhe.
Pored trgovine, Bajići su se isticali i humanitarnim radom, pomažući sirotinju, izbeglicama, pa čak i finansijski pomažući siromašnim stanovnicima Vojne granice tokom perioda gladi. Ova plemićka porodica imala je i veliki uticaj u vojnim i obrazovnim krugovima.
U 19. veku, uspon porodice Bajić nije stao, te su tokom 20. veka dali brojne intelektualce, među kojima je najpoznatiji dr Ilija Bajić, lekar i erudita, čije ime se pamti i u istoriji Sremske Mitrovice. Tokom svoje karijere, dr Bajić je bio važna ličnost u medicinskoj i kulturnoj sferi, a njegova deca su nastavila put obrazovanja i postigla velike uspehe u svojim profesijama.
Parohijski dom, koji je tokom godina bio dom za mnoge generacije sveštenika, i sedište crkvene opštine, i dalje nosi značajnu simboliku. U njemu je poslednje godine svog života proveo vladika Andrej (Frušić), koji je bio izuzetno značajna ličnost u obnovi i izgradnji crkvenih objekata. Tokom godina, ovaj dom je postao i kulturno središte, dok je, nakon adaptacije, privukao pažnju i kao restoran, čiji je ambijent sačuvao istorijski karakter.
Danas, Parohijski dom u Sremskoj Mitrovici nosi bogatu istoriju i ponosno svedoči o vremenu kad su Bajići, sa svojim radom, posvećenjem i čestitošću, oblikovali i ostavili neizbrisiv trag u istoriji ovog grada. Bez obzira na promene kroz vreme, zgrada na Trgu Ćire Milekića i dalje je pravi biser građevinske kulture, koji svojim izgledom dominira trgom, podsećajući nas na plemićku porodicu čiji su članovi ostavili duboko ukorenjeni trag u Sremu.
The post Ispod senke vekovne tradicije: Istorija kuće porodice Bajić appeared first on Ozon Media.